«Αυτή φταίει!»

Η Marwa Elselehdar, η πρώτη γυναίκα καπετάνιος της Αιγύπτου.

Γράφει η  Ιωάννα Κάττου,

ασκούμενη δικηγόρος.

Σε καμία περίπτωση δεν με αφήνει άφωνη, και καμία εντύπωση δεν μου κάνει, το γεγονός ότι ακόμη και σήμερα η κοινωνία ανά τον κόσμο δεν δυσκολεύτηκε καθόλου να στοχοποιήσει μια γυναίκα για μια μεγάλη οικονομική καταστροφή ή ένα, αν θέλετε, δυσεπίλυτο πρόβλημα και επί τη ευκαιρία να χλευάσει τις γυναίκες για την κακή τους οδήγηση, τα ατυχήματα που προκάλεσαν και για άλλα  θέματα.

Φυσικά αναφέρομαι στο γνωστό -υποθέτω- σε όλους «Ever Given», πλοίο της εταιρίας «Evergreen», το οποίο είχε πρόσφατα μπλοκάρει για μέρες τη διώρυγα του Σουέζ και προκάλεσε συνωστισμό πλοίων στις εισόδους και εξόδους του καναλιού, αλλά και την μεγαλύτερη κυκλοφοριακή συμφόρηση εδώ και δεκαετίες στο παγκόσμιο θαλάσσιο εμπόριο. Λόγος γίνεται για την πρώτη γυναίκα καπετάνιο της Αιγύπτου, την 29χρονη Marwa Elselehdar, η οποία λανθασμένα κατηγορήθηκε ότι δημιούργησε την κρίση του καναλιού του Σουέζ, η οποία εν τω μεταξύ συνέβη, ενώ η ίδια βρισκόταν εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά.

Η Marwa χαρακτηριστικά αναφέρει: «Σοκαρίστηκα. Ένιωσα ότι μπορεί να έγινα στόχος ίσως επειδή είμαι επιτυχημένη γυναίκα σε αυτόν τον τομέα ή επειδή είμαι Αιγύπτια, αλλά δεν είμαι σίγουρη.» Όσον αφορά τα ψευδή δημοσιεύματα που την συνέδεσαν με το περιστατικό, σύμφωνα με το BBC, φαίνεται να ξεκίνησαν από μία ιστοσελίδα εφημερίδας στην Αίγυπτο, εν ονόματι “Arab News”, η οποία είχε προηγουμένως στις 22 Μαρτίου ανεβάσει, αναφερόμενη στην Marwa άρθρο με τίτλο “Marwa Elselehdar: Egypt’s first female sea captain is riding waves of succes”.

Το άρθρο αυτό, χωρίς συγκεκριμένη αιτία και άγνωστο από ποιον, παραποιήθηκε και με την χρήση Photoshop έδειχνε να αναφέρει ότι η Marwa  με κάποιον τρόπο συνδέεται με το περιστατικό. Το αποτέλεσμα ήταν αυτομάτως να διαδοθεί ανεξέλεγκτα ότι η νεαρή πλοίαρχος ήταν υπεύθυνη για το ατυχές συμβάν. Αυτό, σε συνδυασμό με την δημιουργία ψεύτικων λογαριασμών στο Twitter, υπό το όνομά της, οι οποίοι διέδιδαν ψευδείς πληροφορίες που επιβεβαίωναν τα πιο πάνω συμπεριλαμβάνοντας διάφορες άλλες «φωτοσοπαρισμένες» φωτογραφίες της.

«Αυτό το ψευδές άρθρο ήταν στα αγγλικά, οπότε εξαπλώθηκε σε άλλες χώρες. Προσπάθησα τόσο πολύ να αρνηθώ αυτό που υπήρχε στο άρθρο, διότι επηρέαζε τη φήμη μου και όλες τις προσπάθειες που κατέβαλα, για να είμαι εκεί που είμαι τώρα» αναφέρει επίσης (σε ελεύθερη μετάφραση) η Marwa, τονίζοντας επιπρόσθετα ότι «τα σχόλια για το άρθρο ήταν πολύ αρνητικά και σκληρά, αλλά υπήρχαν τόσα πολλά άλλα υποστηρικτικά σχόλια από απλούς ανθρώπους και άτομα με τα οποία συνεργάζομαι».

Σε καμία περίπτωση, και όπως ευλόγως φανταζόμαστε, δεν είναι η πρώτη φορά που η Marwa, αλλά και η οποιαδήποτε Marwa αντιμετώπισε προκλήσεις σε κλάδους που ιστορικά κυριαρχούνταν από άνδρες. Ιδιαίτερα εάν λάβουμε υπόψιν την όχι και τόσο ευνοϊκή θέση που κατέχουν οι γυναίκες στον αραβικό, και όχι μόνο, κόσμο.

Παρ’ όλα αυτά, συνεχίζει να με θλίβει το γεγονός ότι για ακόμα μια φορά, αν και την έκανε διασημότερη, η αφελής και αδίστακτη κοινωνία του διαδικτύου δεν πτοήθηκε να καταδικάσει – χωρίς δίκη εννοείται – μία γυναίκα, προτού προλάβει να ακούσει την δική της εκδοχή, και προτού ψάξει, φυσικά, και διαπιστώσει την ακρίβεια και την αλήθεια των όσων έβλεπε, και ταυτόχρονα βιάστηκε να τα αναπαράγει. Τα πιο πάνω σε συνδυασμό με το γενικότερο αναληθές στερεότυπο ότι οι γυναίκες είναι χειρότερες οδηγοί από τους άνδρες ή ακόμη και λιγότερο ικανές να διεκπεραιώσουν μια απαιτητική εργασία, βοήθησαν σε μεγάλο βαθμό στην παραπληροφόρηση ενός μεγάλου συνόλου ανθρώπων και στην επιβεβαίωση του γεγονότος ότι εν έτει 2021 ο σεξισμός ζει και βασιλεύει.

 Εύλογα – θαρρώ – αναρωτιέμαι μήπως το πιο πάνω γεγονός θα μπορούσε και να συνδέεται, έστω έμμεσα, με την σχετικά πρόσφατη άρση της απαγόρευσης στις γυναίκες να οδηγούν στην Σαουδική Αραβία, συγκεκριμένα στις 24 Ιουνίου του 2018. Γεγονός που ήταν χαρμόσυνο μεν, εφόσον η Σαουδική Αραβία ήταν η μοναδική χώρα που απαγόρευε στις γυναίκες να οδηγούν, εξοργιστικό δε, αφού μέχρι και το 2018 οι γυναίκες στην συγκεκριμένη χώρα δεν είχαν αυτήν την τόσο βασική, ζωτικής σημασίας δυνατότητα.

Επιπρόσθετα, παρ’ ότι αλλεπάλληλες πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι όχι μόνο οι γυναίκες δεν είναι χειρότερες οδηγοί από τους αντίστοιχους άντρες οδηγούς, αλλά αντιθέτως έχουν λιγότερες πιθανότητες να προκαλέσουν θανατηφόρα αυτοκινητιστικά δυστυχήματα, εντούτοις τα στερεότυπα για τη γυναικεία οδήγηση τα οποία θέλουν τις γυναίκες να μην είναι καλές οδηγοί, συνεχίζουν ακάθεκτα να επιβιώνουν.

Κλείνοντας, θα ήθελα να σας υπενθυμίσω ότι ο λόγος που το θέμα πήρε αυτές τις διαστάσεις εξ αρχής, ήταν ότι μια τεράστια οικονομική ταλαιπωρία θα μπορούσε να οφείλεται στις περιορισμένες δυνατότητες μιας γυναίκας, την στιγμή που στην πραγματικότητα το όνομα του άντρα ( ω, μα τι έκπληξη! ) καπετάνιου του εν λόγω πλοίου, όχι μόνο δεν χλευάστηκε από κανέναν, αλλά δεν έγινε καν γνωστό, και κανείς δεν έθεσε τις δυνατότητές του υπό εξέταση.

Μάλιστα, δυσκολεύτηκα και μέχρι στιγμής δεν έχω ακόμη εντοπίσει το όνομα αλλά και καμία άλλη πληροφορία που να αφορά τον καπετάνιο που όντως οδηγούσε το «Ever Given», πέρα από το ότι ήταν μάλλον Ινδικής καταγωγής, όπως και τα υπόλοιπα μέλη του πληρώματος.

 Το γεγονός ότι ουκ ολίγοι έθεσαν στο “μάτι του κυκλώνα” για μια ακόμα φορά μια γυναίκα, δεν θα μπορούσε παρά να είναι φυσικό επακόλουθο της γενίκευσης των προαναφερθέντων στερεοτύπων, πράγμα απολύτως φυσιολογικό και αναμενόμενο, την στιγμή που σε παρόμοια περιστατικά επιλέγουμε να δίνουμε έμφαση και δημοσιότητα, τα οποία επιβεβαιώνουν τον ανύπαρκτο αυτό κανόνα, αφού το μέσο ανθρώπινο μυαλό τείνει να γενικεύει τα πράγματα για τα οποία έχει περιορισμένες πληροφορίες, πράγμα που αποτελεί και την βάση της χειραγώγησης των μαζών σε γενικό πλαίσιο.

Πηγή εικόνας: bbc.com

Πηγές: