Σβετλάνα Αλιλούγεβα: Η κόρη του Στάλιν.

Ο Στάλιν κρατάει τη μικρή Σβετλάνα στην αγκαλιά του.

Η Σβετλάνα Ιωσηφίνα Σταλίνα γεννιέται στη Μόσχα στις 28 Φεβρουαρίου 1926. Κάτοχος μιας βαριάς κληρονομιάς και ενός πατρικού ονόματος συνδεδεμένου μ’ έναν από τους πιο αυταρχικούς ανθρώπους που γνώρισε ο πλανήτης. Η Σβετλάνα αποτελεί το ένα και μοναδικό παιδί που απέκτησε ο Στάλιν από το δεύτερο γάμο του με την Ναντέντζα Αλιλούγεβα.

Χάνει τη μητέρα της στα έξι της χρόνια. Η νεαρή Σβετλάνα πληροφορείται ότι το πιο αγαπημένο της πρόσωπο φεύγει από τη ζωή λόγω περιτονίτιδας. Δέκα χρόνια αργότερα ωστόσο, έρχεται αντιμέτωπη με την σκληρή αλήθεια. Η μητέρα της αυτοκτόνησε όντας ένα ακόμη θύμα των καταπιεστικών πολιτικών του Στάλιν.

Παραδόξως, ο βίαιος δικτάτορας τρέφει ιδιαίτερη αδυναμία στην κόρη του. Μαζί της ξεχνάει κάθε στοιχείο απολυταρχισμού που τον διακατέχει, σε σημείο μάλιστα να προσποιείται ότι παίζοντας με την μικρή του κόρη είναι ο γραμματέας της και δέχεται από εκείνη εντολές.

Όλα αλλάζουν απότομα, όταν η Σβετλάνα στα 17 της ερωτεύεται τον κινηματογραφικό παραγωγό Αλεξέι Κάπλερ. Ο Στάλιν ανακαλύπτει τη σχέση τους μαγνητοφωνώντας τις τηλεφωνικές τους συζητήσεις. Το αποτέλεσμα; Η ακαταμάχητη οργή του Στάλιν τον ωθεί να ασκήσει βία στην μονάκριβη κόρη του και να στείλει τον Κάπλερ για μία δεκαετία σε γκούλαγκ! Την ίδια περίοδο όλως περιέργως «εξαφανίζονται» οι θείοι και οι θείες της από τη μητρική γραμμή, επειδή χαρακτηρίζονται ως «εχθροί του λαού» και  διότι «μιλούσαν συχνά για τη μητέρα της Νάντια».

Η Σβετλάνα αποφοιτά από το Πανεπιστήμιο της Μόσχας το 1949, παρόλο που ο πατέρας της τής έχει απαγορεύσει να σπουδάσει σοβιετική λογοτεχνία και αγγλική γλώσσα.

Η κόρη του Στάλιν ανακαλύπτει το αληθινό πρόσωπο του πατέρα της μετά τον θάνατό του το 1953.  Έπρεπε να αποδεχτεί ότι τη μεγάλωσαν τα χέρια ενός εξολοθρευτή πολιτικών αντιφρονούντων… Και όμως, η Σβετλάνα ακόμη και την ύστατη στιγμή της αποκάλυψης αντιμετώπισε με ψυχραιμία τον πατέρα της ως έναν «απομονωμένο και δυστυχισμένο άνθρωπο που θυσίασε τα πάντα στο βωμό της εξουσίας». Αυτές οι εξελίξεις ήταν που την οδήγησαν να αλλάξει το επώνυμό της με αυτό της μητέρας της.

Τη δεκαετία του 1960 η Σβετλάνα παντρεύεται τον Ινδό κομμουνιστή Μπράτζες Σινγκ, που είχε τότε επισκεφθεί τη Μόσχα, παρόλο που το ρωσικό κράτος της το είχε απαγορεύσει. Όταν ο τρίτος αυτός σύζυγός της απεβίωσε, το ρωσικό κράτος της επέτρεψε με μεγάλη επιφύλαξη να ταξιδέψει στην Ινδία, προκειμένου να σκορπίσει τις στάχτες του στον ποταμό Γάγγη. Αξίζει να παρατηρηθεί ότι η Αλιλούγεβα είχε ταξιδέψει έως τότε μόνο μία φορά στο εξωτερικό στην μέχρι τότε ζωή της.

Το αίτημά της περί επίσκεψης στην Ινδία έγινε δεκτό, αλλά όχι χωρίς χρονικό περιορισμό. Έτσι, δύο μέρες πριν τη λήξη της προθεσμίας παραμονής της, η Σβετλάνα λύνει τα δεσμά που της στερούσαν κάθε είδους ελευθερία. Επισκέπτεται την αμερικανική πρεσβεία στην Ινδία, για να ζητήσει πολιτικό άσυλο! Αξιοσημείωτο είναι μάλιστα ότι οι υπάλληλοι της πρεσβείας, προκειμένου να επιβεβαιώσουν την ταυτότητά της απέναντι στην οποία δυσπιστούσαν, ζήτησαν επαλήθευση των στοιχείων από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Και όμως, ούτε η CIA δεν γνώριζε ότι  ο Στάλιν είχε κόρη!

Έτσι, η Σβετλάνα φεύγει αρχικά για τη Ρώμη και έπειτα για τη Γενεύη, αφήνοντας πίσω στη Μόσχα τα δύο παιδιά της. Η Σοβιετική Ένωση καθυστερεί να αντιληφθεί τα τεκταινόμενα, με αποτέλεσμα να βρεθεί προ τετελεσμένου. Στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, επικρατεί διχογνωμία για το πώς έπρεπε να αντιμετωπιστεί η κόρη του αιώνιου εχθρού. Παρότι αρκετοί υποστήριζαν ότι η αποδοχή της θα δυσχέραινε τις αμερικανικές-σοβιετικές σχέσεις, εν τέλει το αίτημά της για χορήγηση πολιτικού ασύλου γίνεται δεκτό.

Η Αλιλούγεβα φτάνει στο αεροδρόμιο JFK  της Νέας Υόρκης, όπου αποκηρύσσει δημόσια τον πατέρα της ως «ηθικό και πνευματικό τέρας», καίει το σοβιετικό της διαβατήριο και δηλώνει ότι επιτέλους αισθάνεται «ελεύθερη σαν πουλί». Γίνεται Αμερικανίδα πολίτης και ξεκινά να γράφει τα απομνημονεύματά της, κάτι που αποδείχθηκε ιδιαίτερα επικερδές εγχείρημα. Παντρεύεται  για τέταρτη φορά, αποκτά μια κόρη και παίρνει και πάλι διαζύγιο το 1973.

Το 1984 επιστρέφει στη Σοβιετική Ένωση, όπου γίνεται δεκτή με τιμές, ενώ αποκαθίσταται και η υπηκοότητά της. Ωστόσο, η επανένωση αυτή ήταν εξαιρετικά βραχύβια, με αποτέλεσμα δύο χρόνια αργότερα η Αλιλούγεβα να απαρνηθεί τη σοβιετική της υπηκοότητα και να επιστρέψει στις Ηνωμένες Πολιτείες. Έκτοτε, ζει εναλλάξ στις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ηνωμένο Βασίλειο. 

Πεθαίνει στις 22 Νοεμβρίου 2011, στο Ουισκόνσιν των Ηνωμένων Πολιτειών.

Όπως και η ίδια παραδεχόταν: «Όπου και αν πάω, πάντα θα είμαι μια πολιτική κρατούμενη του ονόματος του πατέρα μου».  Και όμως, είχε κατορθώσει να γίνει πολύ διαφορετική από εκείνον…

Πηγές: 

https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/books/reviews/stalin-s-daughter-extraordinary-and-tumultuous-life-svetlana-alliluyeva-rosemary-sullivan-book-review-10328725.html

https://www.britannica.com/biography/Svetlana-Alliluyeva

https://www.history.com/news/god-america-and-apple-pie-the-dramatic-defection-of-stalins-daughter